Wróć do pozostałych postów

Nowa ustawa o prawach konsumenta

25 grudnia 2014 roku wejdzie w życie ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r., poz. 827; dalej: „Ustawa”), która wprowadza zmiany w dotychczasowej regulacji dotyczącej praw konsumentów. Zmiany powodują konieczność dostosowania prowadzonej przez przedsiębiorców działalności do standardów określonych w Ustawie. Dotyczy to relacji z konsumentami (B2C). Przedsiębiorcy mają na to okres 6 miesięcy od dnia ogłoszenia Ustawy. Wydaje się, że jest to wystarczający czas na przystosowanie procedur działalności przedsiębiorcy do wymagań określonych w Ustawie. Celem ustawy jest przede wszystkim dostosowanie polskiego prawa do prawa wspólnotowego oraz ujednolicenie przepisów dotyczących umów zawieranych konsumentami. Dostosowanie polskich przepisów do przepisów europejskich oznacza, że przepisy wszystkich krajów unijnych będą miały zbliżone regulacje w ww. zakresie, dzięki czemu polscy konsumenci będą mieli wyobrażenie również o przepisach innych krajów, które będą w gruncie rzeczy podobne do polskich. Prawo wspólnotowe wyznacza bowiem państwom unijnym pewne minimum, które te muszą spełnić. Mogą one wprowadzić regulację odmienną od unijnej, o ile jest ona korzystniejsza, jednak co do zasady uprawnienia konsumentów i odpowiednio obowiązki przedsiębiorców będą zbliżone.

Nie sposób również nie docenić tego, że przepisy dotyczące konsumentów „rozrzucone” dotychczas w kilku ustawach zostały połączone w jednym akcie prawnym. Z całą pewnością wpływa to na przejrzystość całego systemu prawnego, a także ułatwia konsumentowi dotarcie do interesujących go regulacji. Podkreślić jednak należy, że Ustawa nie reguluje zagadnienia w sposób wyczerpujący.

Co reguluje Ustawa?

Ustawa:

  1. określa obowiązki przedsiębiorcy zawierającego umowę z konsumentem, w szczególności obowiązki informacyjne jeszcze przed zawarciem umowy,
  2. określa zasady i tryb zawierania z konsumentem umowy na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa,
  3. określa zasady i tryb wykonania przysługującego konsumentowi prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa,
  4. określa zasady i tryb zawierania z konsumentem umowy na odległość dotyczącej usług finansowych,
  5. wprowadza zmiany w kodeksie cywilnym, w szczególności w odniesieniu do procedury reklamacyjnej (zagadnienie zostanie omówione w ramach kolejnego artykułu).

Nowa definicja konsumenta w prawie polskim

Art. 221 kodeksu cywilnego w którym zawarta jest definicja konsumenta w prawie polskim otrzymał nowe brzmienie: „za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”.

Zmiana definicji konsumenta wynika z woli objęcia ochroną konsumentów – osób fizycznych, które dokonując czynności związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową, działają także w celu niezwiązanym z tą działalnością, przy czym ten ostatni cel jest przeważający. Modyfikacja definicji konsumenta prowadzi do rozszerzenia ochrony przewidzianej w ustawie. Zgodnie z dotychczasową regulacją istnienie związku pomiędzy czynnością prawną a działalnością gospodarczą lub zawodową prowadzoną przez stronę umowy pozbawiało ją ochrony.

Obowiązki przedsiębiorców, a konieczność wprowadzenia zmian w regulaminach sklepów internetowych

Jak wskazano powyżej Ustawa wprowadza szereg obowiązków dla przedsiębiorców. Dotyczy to nie tylko samego informowania konsumentów o warunkach zawarcia umowy, lecz również organizacji sprzedaży pod względem technicznym i formalnym. Ustawodawca przewidział bowiem, np. obowiązek opisania przycisku zamówienia sformułowaniem „zamówienie z obowiązkiem zapłaty” lub innym równoważnym jednoznacznym sformułowaniem, a także obowiązek wydania konsumentowi dokumentu umowy. Efektem wprowadzenia ww. obowiązków jest konieczność dostosowania przez podmioty świadczące usługi na rynku e-commerce regulaminów sklepów internetowych do standardów wyznaczonych przez Ustawę.

Konsekwencje braku wypełnienia przez przedsiębiorcę obowiązków określonych w Ustawie

Brak wypełnienia ustawowych obowiązków powoduje w określonych sytuacjach nieważność całej umowy. W efekcie, przedsiębiorcy winni tak zorganizować swoją działalność, aby spełniała wszystkie ustawowe obowiązki. Dalej, Ustawa wprowadza również zmiany w kodeksie wykroczeń. I tak, zgodnie z nowym art. 139b Kodeksu wykroczeń kto w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa zawierając umowę z konsumentem nie spełnia wymagań dotyczących udzielenia informacji lub wydania dokumentu, przewidzianych w Ustawie podlega karze grzywny.

Prawo odstąpienia od umowy

Istotne zmiany dotyczą terminu odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, który w chwili obecnej wynosi 14 dni (zamiast dotychczasowych 10 dni). Co więcej, jeśli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu ww. 14 dni. Złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy zostało ułatwione, gdyż ustawa zawiera jego wzór w formie formularza, co z całą pewnością pozwoli na uniknięcie wszelkich wątpliwości konsumenta co do prawidłowości składanego oświadczenia.

Podkreślić jednak należy, że prawo odstąpienia od umowy zostało w pewnych okolicznościach wyłączone. Ustawa zawiera katalog umów, od których konsument nie może odstąpić. Należą do nich m.in. umowy, których przedmiotem jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia.

Co z umowami zawartymi pod rządami poprzednich ustaw?

Wejście w życie Ustawy nie oznacza, że będzie się ją automatycznie stosowało do wszystkich umów. Zgodnie bowiem z art. 51 Ustawy do umów zawartych przed jej dniem wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. W efekcie, jeszcze przez jakiś czas konieczna będzie weryfikacja każdej umowy pod kątem prawa właściwego.

Podsumowanie

Jak wskazano powyżej Ustawa wprowadza wiele zmian w zakresie obowiązków przedsiębiorcy związanych ze świadczeniem usług e-commerce. Z tego względu rekomendujemy każdemu podmiotowi dokonanie audytu prawnego pod kątem zgodności prowadzonej przez niego działalności z wymaganiami określonymi w Ustawie.

Kontakt: adw. Małgorzata Jaśkiewicz, m.jaskiewicz@jp-adwokaci.pl, +48 606 852 838


Justyna Papierska-Mazurek
Justyna Papierska-Mazurek
Wspólnik / Adwokat

Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członek Wielkopolskiej Izby Adwokackiej.

Potrzebujesz pomocy prawnej doświadczonego adwokata?

+48 61 221 63 59

Wyślij wiadomość



Warte przeczytania: